Terwijl het nieuwe kabinet in Den Haag stevige bezuinigingen aankondigde op onder meer de kunstsector, stond er elders stilletjes bijstand op. Het idee van een platform waarop cultuurliefhebbers persoonlijk kunnen bijdragen aan kunstprojecten ontstond vorig jaar al, vanuit een bij het Amsterdams Fonds voor de Kunst (AFK) aanwezige behoefte om kunstenaars onafhankelijker van fondsen te maken. Dat had niets te maken met mogelijke bezuinigingen, maar inmiddels hangt er wel die actuele urgentie aan.
Roy Cremers van het AFK is initiatiefnemer van het project, en kwam op het idee voor crowdfunding nadat hij per toeval in contact raakte met SellaBand, de website waarop muzikanten geld inzamelen voor het opnemen van een cd. "Bij het AFK drongen wij er steeds meer op aan dat kunstenaars ook zelf geld binnenhalen. Maar we konden dat wel blijven roepen, ik vond dat we ze daar ook in moeten steunen."
Tijdens het PICNIC festival eind september 2010 werd een betaversie gelanceerd van voordekunst.nl. In de weken daarna werd het concept getest met zes door het AFK geselecteerde projecten: van een grootschalig project met het Concertgebouworkest tot een nog wat in nevelen gehuld idee voor een waterinstallatie in Amsterdam-West. De projecthouders proberen er hun concept te verkopen met teksten, foto's en soms een filmpje. Gekleurde percentages geven aan hoeveel geld er al binnen is, daaronder tikt de tijd weg die nog rest om de financiering te voltooien.
Voordekunst sloeg gauw aan. Binnen 16 dagen was het eerste kunstproject gerealiseerd. Kunstenaarsduo Miktor & Molf wist 7500 euro binnen te slepen en kan daarmee hun Pool Project bouwen, een 'sociale sculptuur' op het NDSM-terrein die door iedereen gebruikt mag worden: als skatebaan, als decor voor performances, om op te klimmen; alles is mogelijk. Mick 'Miktor' Johan: "Dat dit werk tot stand kan komen dankzij 55 (veelal particuliere) donateurs, past helemaal bij de insteek van het kunstwerk."
Vanavond wordt voordekunst officieel gelanceerd in het Hirsch Gebouw aan het Leidseplein. Een daar te presenteren marketingcampagne moet het startpunt zijn van meer kunst en meer publiek. Worden kunstenaars nu nog benaderd door het AFK, vanaf begin 2011 kunnen ze zich opgeven. Cremers hoopt bovendien snel meer partners aan te trekken en een landelijk platform te worden. Die partners – denk aan andere fondsen, maar ook provincies, steden of bedrijven – zullen dan de selectie van de projecten verzorgen en financieel bijdragen aan projecten naar keuze.
Niet ieder kunstproject kan overigens op voordekunst belanden. Er wordt een kwaliteitsfilter gehanteerd en er zijn voorwaarden: het moet een kunstproject zijn (alle uitingen toegestaan), een maatschappelijk belang hebben en de projecthouder moet een plan hebben voor hoe hij publiek gaat bereiken. "Het is niet de bedoeling dat de kunstenaars na het online zetten van hun project achterover leunen", zegt Cremers. Zo wierven Miktor & Molf donateurs door mailings te versturen, bij bedrijven en merken aan te kloppen en sociale media in te zetten. Johan: "Dat deden we voorheen al, maar via voordekunst wekte het veel meer vertrouwen op bij geldschieters."
Die geldschieters blijken veelal particulieren, en daar is voordekunst dan ook voornamelijk voor bedoeld: dat publiek actief betrokken kan raken bij de totstandkoming van kunst. Al vanaf 10 euro kan een bijdrage worden gedaan. Daar tegenover staat bijvoorbeeld een entreekaartje of een eervolle naamsvermelding.
Op dit moment is van vijf projecten de financiering nog niet volledig gerealiseerd, waaronder van Analogue Beamer, een audio-visueel optreden dat – mits er voldoende duimkruid wordt opgehaald – de openingsceremonie zal opsieren van de Museumnacht aanstaande zaterdag.
www.voordekunst.nl
